Иванден – раѓањето на Св. Јован Крстител, ден на црвено цвеќе во венец и магична моќ

Денес, 7 јули, православната црква и нејзините верници го слават Иванден, празникот на раѓањето на Свети Јован Крстител.

Именден празнуваат: Иван, Иванка, Јанко, Јане, Јана…

На Иванден се плетат венци со цвеќиња и се користат за китење на собите, а во пресрет на тој ден, пастирите палат бреза, потоа ги посетуваат трлата и овците, стоката, а потоа се искачуваат на височините и играат околу оган. Ова палење оган за Иванден е поврзано со палењето на елката во пресрет на Божиќ, што значи дека зимското, божиќното сонце не свети толку високо како летното, ниту пак се грее толку топло.

Овие венци ги потсетуваат и младите да размислуваат за венчални венци. Девојките ставаат црвена роза во венците. Се смета дека Иванден е толку голем празник што сонцето запира три пати тој ден.

Иванден може да се нарече и Ден на девојчињата и затоа сите ритуали ги прават девојчињата.

Ништо не се прави во лозјата. Лозарите не влегуваат во лозјето три дена пред и три дена по Иванден. Тие велат дека во текот на тие седум дена, лозјето е најпросперитетно, бидејќи го чува Свети Јован.

Иванден се смета за важен празник и за него се поврзани многу ритуали. Вечерта пред Иванден, девојчињата береа иванско цвеќе (жолто или црвено) и петровско (сино), го ставале на едно место, а потоа плетеле венци од тие цвеќиња, кои потоа ги поставувале на сите згради, порти, полиња, ливади. Иванденските венци се сметаат дека го претставуваат Сонцето.

Се верува дека на овој ден жените кои немаат деца се протнуваат низ венците за да имаат деца.

Потоа се капат во реката за да водата ги однесе магите, злобната судбина или болести. Ако жената имала неколку последователни абортуси, на овој ден ги посетува луѓето по име Стана, Станко, Стојки и слични, за да следното дете застане. Ако ги има повеќе луге со такви имиња, ја посетуваат секоја куќа, земаат стебленца од венец и си прават свој венец. Потоа се капат во реката со него на главите и веруваат дека следната бременост ќе успее.

Без оглед на поводот, венци од кантарион се закачуваат над или од десната страна на куќата следниот ден. Се верува дека ќе го заштити домот од несреќи во текот на следната година.

Кај народот исто така, останал обичај на овој ден луѓето да се побрамитуваат и закумуваат „според Бога и Свети Јован“ затоа што Јован Крстител, кој е роден на овој ден според старото сметање на времето, се сметал за пример на карактерност и чесност.

Водата добива посебна моќност, така што сите се капат во реки, потоци, езера. Билките имаат подобрени лековити својства, затоа се берат лековити билки и се ткаат венци, кои се чуваат во куќата како лек против разни болести.

Најпознат обичај на Прославата на Иванден е Тајане. Тоа претставува македонски календарски обичај поврзан со празникот Раѓањето на Свети Јован Крстител – Иванден (7 јули /24 јуни). Најдолго се задржал во Прилепско, Битолско и Крушевско. Од обичаите што се изведуваат на овој ден повпечатливи се оние поврзани со растението папрат. Имено вечерта спроти празникот се бере папрат, а тоа пак е поврзано со верувањето во неговата апотропејска моќ. Папратот се става на постелата и на него се спие за здравје, а рано наутро на самиот ден Иванден се плетат венци што се ставаат во бавчите за да ги чуваат од разни болести, временски непогоди како и други несреќи.

Традиционално за празникот Иванден се прават кравајчиња, мало слатко традиционално задоволство со шарени бонбони.

Не е дозволено преземање на оваа содржина или на делови од неа, што се однесува на текст фотографија видео без дозвола од редакцијата на ИНФО КОМПАС.

Можеби ќе ве интересира

Следете не на facebook

 

Вашата поддршка многу ни значи