На 20 км. од Македонски Брод, длабоко во Поречието, покрај реката Треска се наоѓа селото Лаг, каде Лидија Михаилова од Скопје веќе 10-тина година живее и твори уметнички дела на кои се нацртани македонските народни носии. Прво ја запрашавме како и зошто се преселила тука.
„Морам да ви кажам на почетокот дека јас имам едно хоби, можеби малку чудно за жени но јас сум рибарка. Доаѓавме овде кај едни пријатели и ми се допадна местото и рекоа дека се продава. Тоа беше четврток или петок, јас се вратив во Скопје, во понеделникот поднесов барање за кредит и дојдов си го купив местото и тука сакам да живеам, убаво ми е, цело зимо сум тука, имам дрва, имам ќумбе, имам се што ми треба, луѓе, комшии, мирно е, тивко е и преубаво место е“, истакна Лидија Михаилова, уметница од с. Лаг, Македонски Брод.
Цвеќиња, таписерии, разни украси, дворот е вистински мал рај. А додека внатре во оваа куќичка Михаилова ги твори своите дела со слики на народни носии, а за да ги нацрта употребува исклучиво лак за нокти.
„Голема е желбата да ги имам носиите, но мала е финансиската можност да ги имам и затоа јас сакам да ги цртам, ме исполнува тоа што ги работам нив, а најмногу ме исполнува тоа што овие цртежи одат низ цел свет, значи секаде каде што има наши луѓе низ дијаспората си ги купуваат овие и си ги носат. Тоа уште поголема сатисфакција ми е.
Цртате исклучиво народни носии?
Исклучиво народни носии затоа што тие ми се инспирација, тие ми се порив, секоја носија си е нешто посебно и не можеш една иста да ја направиш, секое село си има посебни тонови и тоа ме инспирира, тоа ме тера уште повеќе да работам. Јас имам каталог од 60-тина носии и сите нив ги цртам, дали е на даска, дали е лажица или магнети, ги изработувам и ми ги бараат, особено играорните друштва кога одат некаде на турнеја надвор од Македонија, носат подароци. Сите ги работам исклучиво со лак за нокти и на дрво, дрвото ми дава топлина на домот, а носијата е еден дел од некогашниот дом. Со овие правам спој на сегашноста и минатото“, додаде Михаилова.
Изработува и таписерии од волница.
„Големината е во природна големина, си купувам вуница, бидејќи имам каталог на таписериите си ја исцртувам и почнувам да ја везам. Овие ги правам сама, пафтите сама ги правам, овие сама ги правам, значи се што се гледа овде е моја лична изработка. Тоа ме исполнува.
Колку време е потребно за да се изработи ваква таписерија?
Интензивно не ја работам, повеќе ја работам зимно време кога е поладно, кога ќе седнеш да везиш, а инаку ми требаат два месеци“, кажа Михаилова.
Народните носии ги црта на лажици, лејки, разни дрвени даски, на шишиња. Таа е самоук уметник и со ова се занимава 10-тина години.
„Оваа стопмна 2 дена ја сечев да биде на половина за да имам 2 и да можам на ѕид да ги ставам. Лажиците јас ги цртав, ова го работам јас, овие овде се делови од женските блузи на градите што се, ги цртам и нив, сакам да го имам и тоа. Лажиците ги исцртувам јас. Таа пафта ја купив, а овие пафти јас ги изработувам затоа што се премногу скапи и премногу тешки да ги ставам на таписеријата, затоа јас ги изработувам. Барав некаде да најдам и вретено и на крајот си го купив. Морам да ви кажам, ова синоќа почнав да го работам, не е се уште готово, ќе го доработам. Ова е игла која ја носи невестата на Галичката свадба, значи иглата јас сама си ја правев. Ова е дел од носијата јабланичка, Струга, ова сето го правам јас, дури и паричките“, вели Михаилова.
Поради неможноста да ги има народните носии, бидејќи се скапи да се купат, тоа ја натерало да започне дел од нив сама да ги изработува.
„Оваа е мариовската носија, иста како таписеријата, оваа цела јас ја работев. Оваа е кичевската носија, кошулата и елекот се оригинал, но бидејќи немам разбој, да имам сигурно би ткаела, ова е плетено. И таа носија е јабланичката, онаа кукла што прееска ви ја покажав со срмата горе, со бисерите, ова е носијата. Тој делот што е целиот со бисери се вика ризик“, додаде Михаилова.
Сите овие изработки може да се најдат во Скопје каде и го продава. Интернетот не го користи туку само со лична продажба. Може и да ја посетите во селото Лаг каде освен во убавините на природата ќе уживате и во нејзините дела.
