Кога ја добив поканата од Македонскиот центар на Интернационален театарски институт, да ја пренесам годинешната порака за Светскиот ден на театарот, со што сум исклучително почестена, се сетив на една мисла која ја прочитав некаде, а која вели дека е невозможно за театарот да зборуваш спокојно. И мислам дека тоа е највистинскиот одговор на прашањето „што е за тебе театарот?“, посебно за некој кој што е со театарот буквално од кога знае за себе; некој кој што растел и старее со него. Накратко, јас не можам мирно и ладнокрвно да речам „знаете, театарот за мене е…“ тоа и тоа… Не можам, затоа што тоа прашање за мене е исто како да ме прашате „што е за тебе животот“? Дури и повеќе од тоа – како да ме прашате „што е за тебе љубовта“?
Љубов! Тоа е вистинскиот збор за театарот – кој ми доаѓа на ум кога мислам на театарот, кога сум во него, на сцената, во публиката, додека ја подготвувам улогата… А чувствата – е, тие не можат да се опишат така лесно со зборови… тука се испреплетени и срцето и душата, и умот и телото, тука се и потта и солзите, и смеата и лутината, и болката и радоста… Тоа е, сигурна сум, она што му се случува на секој театарски деец, затоа што без тие чувства не секој еден учесник во создавањето на идниот живот на една претстава, не ќе може да ја пренесе драмската магија до публиката. Секој еден од нас кој работи и живее со театарот, ја има таа љубов во себе.
Но, да не должам со емоциите…
Се разбира дека театарот не постои единствено за да ѝ ја пренесе на публиката магијата која ја создаваат драмските автори, заедно со режисерите, актерите и сите други театарски творци и работници. Неговата задача и мисија е и да го следи животот, да реагира на случувањата во општеството, во светот, да укаже на опасностите и девијациите во нормалноста и хуманоста, да ги соопшти пораките кои светот и човекот има потреба да ги слушне во времиња на кризи.
Затоа, ќе ја искористам оваа прилика за една порака по повод Светскиот ден на театарот, а за која сум сигурна дека ја испраќам во името на сите мои колеги, сите театарски творци и работници во Република Северна Македонија:
Да ги оставиме драмите да се играат на театарските штици, во костуми, со сценографија, кореографија, под рефлекторите на сцена, со музика… со сето она што ја создава театарската магија пред театарската публика. Нека се смее таа публика, нека се замисли и загрижи, па и нека заплаче… но нека заплаче за судбините на Антигона и Офелија, за оние трагични ликови, кои ние актерите и другите театарски дејци им ги пренесуваме на сцена, од делата на драмските уметници… Да ги отстраниме драмите од нашето секојдневие, од улиците, градовите, селата, каде што поради болните амбиции на некои ликови со моќ и диктаторски амбиции; терористи, екстремисти и манипулатори со верските и етничкитете чувства, страдаат нечии деца, браќа и сестри, родители, љубени, блиски, соседи, сограѓани, сонародници… луѓе од крв и месо.
Драмите, трагедиите, не треба да се одвиваат на ниедно друго место, освен на театарската сцена. Затоа, кажете им не! на тие што прават светот да крвари; бидејќи секое наше противење се брои.
И, се разбира: повелете во театар.
Авторка: Теута Ајдини-Јегени
Биографија на Теута Ајдини-Јегени
Теута Ајдини-Јегени е родена во Скопје, на 20 април 1963 година. Дипломирала актерска игра на Факутетот за драмски уметности, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, во 1986 година. Играла во триесетина театарски претстави (во матичниот театар во Скопје, во националниот театар во Косово и во независни продукции), како и во десетина играни филмови и телевизиски филмови и серии. Носителка е на неколку награди и признанија, меѓу кои на наградата за најдобра уметничка реализација на МТФ „Војдан Чернодрински“ во Прилеп во 1988 година, наградата за најдобра актерка на Фестивалот на албанскиот театар во Дебар во 2004 година, наградата за најдобра актерка на Фестивалот во Гниљане (Косово) во 2012 година, наградата „GRAND PRIX THE BEST“ на ТВ21, во 2019 и 2022 година, наградата за најдобра актерка на Фестивалот TIFF ODA во Тетово во 2022 година и други.
Со поширока меѓународна афирмација се стекна со последната филмска улога, онаа на Вера во мошне успешниот и наградуван филм „Вера сонува за морето“ во косовско-македонска копродукција, за која беше извонредно вреднувана, и од публиката и од филмската критика, на бројни меѓународни фестивали, меѓу кои и на најстариот европски фестивал, оној во Венеција. Таа е актерка – првенка во НУ Албански театар, Скопје.
