Драги гледачи како и минатата година во овој период кога се подготвуваат зимниците и оние традицонални специјалитети кои потоа граѓаните ги конзумираат во текот на зимата ние како екипа сме гости на здружението „Преродба“ од Прилеп. Ако минатата година ни покажаа како се подготвува народниот специјалитет сучени кори, годинава во овој период ќе ни покажат како се прави традиционалната тарана. Разговорот го започнуваме со една од членките, Спасија Грижоска.
Како се подготвува овој традиционален специјалитет?
Грижоска: Се зема прво брашно, ние еве отприлика земаме две-три чаши?
Има некоја меркка или кутурица што викаат старите?
Грижоска: Кутурица. Но секогаш пред да се почне да се работи тестото, без разлика што е дали тарана, дали кори, јас си правам крст во брашното.
За да биде благословено јадењето?
Грижоска: Да за да биде благословено. Потоа се додава малку сол, малку масло и се замеусва со 2 јајца или кој колку сака по вкус.
Значи овој народен специјалитет е мрсен?
Грижоска: Да мрсен е, ние имаме други посни специјалитети кои ги правиме. Потоа во тестото се додава и се замесува со јогурт, а додека корите се замесуваа со благо млеко. А со јогурт е уште повкусно.
Која е разликата помеѓу благо млеко и јогурт?
Грижоска: Јогуртот му дава киселкав вкус, а додека со благото млеко поблаги се корите. Затоа се замесува на појако тесто, се тура повеќе брашно.
Зошто токму во овој период се погдготвува тараната?
Грижоска: Во овој период се подготвува затоа што луѓето сакаат во зима да јадат повеќе тарана.
Повеќе тестенини?
Грижоска: Да повеќе тестенини, да бидат позаситени во зима.
Колку е стар овој рецепт, од каде вие го научивте?
Грижоска: Ние го научивме овојн рецепт од моите родители, свекрва ми, бабите и затоа овој рецепт се рачуна дека е стар повеќе од 100 години, а можеби и повеќе.
Кога бевте мали вашата баба и мајка ви правеа тарана?
Грижоска: Кога бевме деца и ние вака се плеткавме, сакавме да работиме и ние да помагаме, па ни даваа топчиња вака за да се тргниме настрана да не му сметаме. И така продолжувавме да работиме. Е сега кога е веќе тестото заафатено, добро е измесено.
По што се познава дека тестото е добро замесено?
Грижоска: Се лепи, се прави топчесто, инаку треба да биуде појако. Колку појако е тестото толкју поубаво се ренда на дрмонот. Некои го викаат сито, решето или кој како. Тестото се трие од дрмонот и се одормуваат оние мали топченца кои ги викаме тарана. Потоа тие се сушат на сонце и потоа може да се козумира. И му посакуваме на младите мајки да не го заборават овој рецепт, превкусна храна и децата го сакаат и старите. Но младиве сега сакаат повеќе готови производи и не сакаат да се валкаат и вака да прават.
Тешко е да се подгтовува?
Грижоска: Не е тешко воопшто многу е интересно и забавно. И денеска ние со членките од здружениево заедно ќе правиме тарана.
Тука има повеќе членки од здружението, ќе поразговараме и со Ленче Спиркоска. Колку граѓаните во Прилеп го конзумираат овој специјалитет, колку се бара?
Спиркоска: За јадење сите го сакаат и млади и стари, но за работа никој не се нафаќа. А убаво е многу секој сака да го јади. Па кога ќе се свари за старите е наујубаво.
Лапни голтни?
Спиркоска: Да, лапни голтни, не сака многу џваќање, па и децата го сакаат и затоа секогаш се прави. Тарана, кори и зимата нека иди. Уште вино да се стави и ракија и готово. Спремно ќе биде се.
Со што се комбинира тараната кога се јаде?
Спиркоска: Можи со кисело млеко, сирење, изварка, а може и караванче да направиш со месо и со копани, наместо со ориз. Или може и заедно ориз и тарана да се стави уште поубаво ќе биде.
Вие сами ја подготвувате но има и дел од граѓаните кои ја купуваат тараната?
Спиркоска: Се продава тарана по маркетите, но не е ваква ккако што ќе си ја направиш дома. Друг вкус има, друго е се, не таа толку убава и вкусна. Таа е правена повеќе машински некако без јајца, без млеко и не е тоа што треба да биде.
Потоа овие ситни топчиња колку време се сушат?
Спиркоска: Да мора се исушат, затоа што ако не е доволно сува тараната таа може да мувлоса. Се суши неколку денови 2-3 зависи од топлината и сонцето.
Едно семејство просечно по колку тарана јади годишно кај нас во Прилеп?
Спиркоска: Ами зависи од тоа колку е борјно, ама се јади доста, по една доза секако, а можеби и повеќе. Колку и да се направи таа не останува се јади, бидејќи е многу убава.
Ќе се зачуваат ли овие специјалитети од младите?
Спиркоска: Треба да ги зачуваат, ние настојуваме да ги прифатат и научат. И затоа сакаме да пробаат и да видат дека ова е навистина поубаво од купечката тарана.
Може тука пред нас да забележиме каде се прави тараната стои и една икона направена на доста интересен начин од мониста, од страна на Васе Костадиноска.
Костадиноска: Оваа изработка ми оди брзо, ова ми е Божја дарба, ми е мерак и кеиф, ги изработувам со мониста, едно по едно се става и убаво ми е.
Колку време треба да се изработи една ваква икона?
Костадиноска: Па јас брзо ја работам за саат и пол ќе ја направам.
Колку до сега имате направено?
Костадиноска: Скоро 50.
Ги продавате, ги подарувате?
Костадиноска: Па повеќето ги подарувам, но кој сака исто така може и да си порача, имам благослов за изработката и од свештениците.
