Komunat e Mogilasë në rajonin e Pelagonisë në të Maqedonisë e Veriut dhe Maliqit në rajonin e Korçës, Shqipëri janë dy komuna rurale që preken nga përmbytjet pothuajse çdo vit në vjeshtë dhe dimër.
Shumica e përmbytjeve janë shkaktuar nga vërshimi i lumenjve më të mëdhenj dhe kanaleve të papastruara ose mungesa e një rrjeti të duhur të kullimit të ujit.
Plani është që të ndërtohen kanale kulluese të ujit me gjatësi 6 KM. Kanalet ekzistuese të dekadave më parë, nuk janë betonuar dhe janë në gjendje jashtëzakonisht të dobët, të mbipopulluar me bar dhe shkurre, dhe shpesh shërbejnë si deponi.
Për shkak të kësaj, ndodhin përmbytje, të cilat dëmtojnë shumë të korrat bujqësore, por gjithashtu shtëpitë në fshatra shpesh përmbyten. Kanalet e ndërtuara rishtas do të jenë rreth 1.5 metra të gjera dhe rreth 1 metra të thella.
Në komunën e Mogila, kanali kullues kalon nëpër fshatrat Budakovo dhe Trap.
„Në këtë pjesë, kur të dy kanalet nga të dy vendbanimet të bashkohen, ata do të marrin ujërat nga Budakovo dhe Trap në një kanal më të madh, i cili do të parandalojë përmbytjen e atyre fshatrave në nëntor dhe dhjetor, kur kemi kërcënime nga përmbytja. Deri më tani, situata është një kanal inekzistent, kanale që ne i kemi pastruar nga bimësia, me ndihmën tonë por edhe së bashku me komunitetin lokal, por kjo ishte vetëm një zgjidhje e pjesshme, në këtë mënyrë do të zgjidhim problemin e tyre në afatgjatë“, tha Jasmina Gulevska, kryetari i Mogilas.
Në komunën e Maliq, kanali kullues kalon midis fshatrave Vlocisht dhe Drithas.
„Ky projekt është shumë i rëndësishëm, ky projekt përfundimisht do të stabilizojë përmbytjet në këtë zonë dhe në një farë mënyre do të ketë një lidhje të drejtpërdrejtë me rritjen e produkteve bujqësore, por edhe me infrastrukturën brenda fshatit. Rreth 3000 banorë të fshatit Vlocisht përfitojnë nga ky projekt dhe nëse shtojmë këtu 1500 më shumë nga fshati Drithas, kemi 4500 banorë. Nga ana tjetër, 250 hektarë tokë bujqësore përfitojnë nga kjo gjë që eliminon përmbytjet dhe lagështinë e tepërt“, drejtuar Gazim Topciu, kryetari i Maliqit.
Ndërtimi i kanaleve do të sigurojë mbrojtjen e tokës dhe vendbanimeve.
-> 252.2 KM2 në komunën e Mogila me 6,710 banorë
-> 656.34 KM2 në komunën e Maliq me 62,666 banorë
-> Krijimi i një platforme dixhitale për paralajmërimin e hershëm të përmbytjeve dhe trajnimin e fermerëve
„Ne kemi probleme me këtë kanal shumë herë në vit. Në këtë kanal, kur kemi mot të rëndë me shi, uji mblidhet dhe rreth 20 shtëpi janë gjithmonë të përmbytura“, tha Guner Salieski, presidenti i bashkise lokale ne fshatin e Budakovs.
„Komuniteti ynë shpesh rrezikohej nga shiu, i cili është periodik dhe shkakton përmbytje të shtëpive dhe bimëve dhe i shkatërron ato“, tha Bektash Maroli, perfaqesuesi i banoreve nga fshati Vlocisht.
Përfituesit përfundimtarë të projektit do të jenë 70,000 njerëz nga komuna e Mogila dhe komuna e Maliq.